متداول ترین روش مقاوم سازی ستون ها با FRP ، دورپیچ کردن سطح خارجی آنها با نوارهای FRP است . اساس این مقاوم سازی که در واقع محصور کردن ستون و ایجاد فشار جانبی بر بتن آن است بر این اصل استوار است که وجود فشار محیطی بر روی یک المان بتنی ، سبب افزایش مقاومت فشاری و شکل پذیری آن می شود . محبوس کردن برای اعضای تحت فشار کاربرد دارد و با هدف افزایش ظرفیت تحمل بار ، یا در مورد مقاوم سازی لرزه ای ، برای افزایش شکل پذیری استفاده می شود . روش های محبوس کردن قدیمی بر استفاده از حلقه های فولادی یا پوشش فولادی تکیه دارند . در حقیقت افزایش اثر حبس کنندگی ، مقاومت و شکل پذیری بتن را افزایش می دهد و از لغزش و کمانش آرماتورهای طولی نیز جلوگیری می کند .
پژوهش های انجام شده در این زمینه نشان می دهد که بتن محصور شده با FRP رفتار متفاوتی نسبت به بتن محصور شده با فولاد از خود نشان می دهد . بنابراین با وجود شباهت های ظاهری ، نمی توان توصیه های ارائه شده برای ستون های محصور شده با فولاد را برای ستون هایی که با FRP مقاوم شده اند ، به کار برد .
روش های مقاوم سازی
روش های مقاوم سازی را می توان به سه گروه عمده ، دسته بندی کرد :
1) مقاوم سازی با دورپیچ کردن مقطع ستون
2) مقاوم سازی با پیچیدن مارپیچی
3) مقاوم سازی با پوشاندن با پوسته های پیش ساخته
مقاوم سازی ستون با دورپیچ کردن
این روش متداول ترین روش مقاوم سازی ستون ها با استفاده از FRP است . در این روش ، صفحات یا نوارهای FRP را که الیاف آن ها یک جهته ( تک راستا ) است و یا صفحاتی که الیاف تشکیل دهنده ی آن بافته هستند ، با رزین آغشته می کنند و سپس طی فرایند چسباندن خیس آنرا به دور ستون می پیچند .
می توان دورپیچ کردن ستون ها را در یک لایه یا چند لایه بر روی هم انجام داد . یا می توان دورپیچ کردن مقطع ستون را به حالت مارپیچی انجام داد در این حالت نوار یا صفحه FRP قطع نمی شود و پیوسته است . در روش دیگر از حلقه های مجزای ساخته شده از نوارهای FRP برای محصور کردن و دورپیچ کردن ستون استفاده می شود .
مزایا :
• انعطاف پذیری آن در انطباق با اشکال گوناگون مقطع ستون
• سادگی در حمل و نقل
• اجرا و عدم نیاز به تجهیزات ویژه
معایب :
• کنترل کیفی ضعیف و نیاز به عوامل انسانی برای اجرا
مقاوم سازی ستون با پیچیدن مارپیچی
اصول این روش شبیه به روش دورپیچ کردن است ، با این تفاوت که در این روش به جای استفاده از نوار های FRP ، از الیاف پیوسته ، استفاده می شود و به این ترتیب عمل پیچیدن این الیاف دور مقطع ستون به صورت خودکار با دستگاهی که توسط کامپیوتر کنترل می شود ، انجام می گیرد . در این فرآیند ، یک پوشش FRP با ضخامت و حجم کنترل شده دور ستون ، ایجاد می شود .
مزایا :
• کنترل کیفیت پیشرفته
• کاهش نیاز به نیروی کار در محل
معایب :
• نیاز به تجهیزات و دستگاه ویژه
• انعطاف پذیری کم در انطباق با شکل ها
• ابعاد خاص مقطع ستون
مقاوم سازی ستون با پوشش پیش ساخته
در این روش پوسته های مورد استفاده را ابتدا قبل از آوردن به محل اجرا آماده می کنند . آنها را به دو شکل نیم دایره و نیم مستطیلی می سازند و یا به شکل دایره که یک شکاف در طول این پوسته وجود دارد تا بتوان آن را دور ستون قرار داد . همچنین گاهی این پوشش را به صورت توپی پیوسته ، می سازند و در محل آن را استفاده می کنند . در محصور کردن باید اطمینان حاصل شود که تماس و فشار کامل در تمام سطح تماس پوسته ی دور ستون با استفاده از چسب انجام می گیرد .در غیر اینصورت باید فاصله ی بین پوسته و ستون با ملات مناسب سیمان تزریق شود .
از جنبه های جالب کاربرد این پوسته های پیش ساخته ، ایفای نقش آنها به عنوان قالب در اصلاح شکل مقطع ستون بتنی است که در عین حال مقاوم سازی ستون هم انجام می گیرد .
مزایا :
• حداقل نیاز به نیروی کار در محل
• مفید برای اصلاح شکل ستون ها
معایب :
• هزینه ی پیش ساخته کردن پوسته ها
• محدودیت برای استفاده بر روی ستون های با شکل مقطع گوناگون