سامانه هاي آب رساني، نقش حياتي براي حفظ زندگي داشته و به نيازهاي مهمي مانند آشاميدن، بهداشت و تغذيه پاسخ مي دهند.
زلزله از جمله خطرات طبيعي است كه مي تواند به اين سامانه ها آسيب رسانده و باعث قطع جريان آب و ايجاد حوادث ثانويه مانند سيلاب، آب گرفتگي، خرابي ساختمان ها و نشست زمين شود.
در صورت عدم آگاهي از ميزان آسيب پذيري براي تأمين مقاومت و ايمني لازم و عدم انجام بهسازي لرزه اي كافي، عواقب و خسارات ناشي از زلزله افزايش يافته و با عدم توانايي مهار مناسب شرايط اضطراري مي تواند منجر به رويداد فاجعه و بروز شرايط بحراني گردد.

 هدف از ارزيابي آسيب پذيري و بهسازي لرزه اي سامانه آب رساني شهري، آگاهي از ميزان ايمني لرزه اي و كاهش عواقب ناشي از اثر زلزله بر اين سامانه و مؤلفه هاي آن مي باشد.
حفظ يكپارچگي و تداوم عملكرد ايمن سامانه آب شهري از اين طريق، باعث حصول اطمينان از عدم خطرپذيري و ريسك غيرقابل پذيرش براي جان افراد، دارايي آن ها و محيط زيست مي باشد.
ارزيابي آسيب پذيري و بهسازي لرزه اي دربرگيرنده تمام فعاليت هاي شناخت كمبودها و خسارات احتمالي و عواقب آن ها بوده وشامل اقدامات كاهش، حذف و علاج بخشي در حد معقول و در شرايط رويداد زلزله با ريسك قابل توجه يا غيرقابل پذيرش مي گردد.

لذا اهداف اصلي تهيه اين راهنما عبارتند از:

- تعريف و تعيين الزامات كلي ارزيابي آسيب پذيري لرزه اي سامانه آب رساني موجود كه به صورت يكنواخت و هماهنگ در سراسر كشور مورد استفاده قرار گيرد.

- معرفي راه كارهاي بهسازي لرزه اي مؤلفه هاي سامانه آب رساني و مديريت كاهش خطر و شرايط اضطراري و بحراني احتمالي آن ها .

مؤلفه هاي هدف در اين راهنما به دو قسمت اساسي تقسيم مي شوند:

- مؤلفه هاي ايستگاهي شامل ساختمان ها، سازه هاي غير ساختماني، تجهيزات و اجزاي غير سازه اي در مخازن، چاه ها، ايستگاه هاي پمپاژ و تنظيم فشار و تصفيه خانه ها.

- مؤلفه هاي خطي (تونل و خطوط لوله انتقال آب) و شبكه اي (توزيع آب) 

مؤلفه هاي ايستگاهي جز در مواردي معدود، به طور عمده روزميني هستند، در حالي كه سازه هاي خطوط و شبكه ها به طور عمده زيرزميني مدفون و در بعضي موارد روزميني هستند.
سازه هاي ايستگاهي به طور اصولي متأثر از پاسخ شتاب زمين به زلزله هستند، درحالي كه سازه هاي خطي و شبكه اي كه به طور عمده مدفون نيز هستند از پاسخ سرعت زمين به زلزله تأثير پذيري بيشتري دارند.
تجهيزات ايستگاهي نيز، از دو نوع مختلف داخل يا خارج از ساختمان تشكيل شده اند.

سازه هاي ايستگاهي شريان هاي حياتي بر خلاف ساختمان ها كه جرم آن ها به طور نسبتاً مرتبي در طبقات در ارتفاع توزيع گرديده است داراي توزيع مشخصي از جرم نيستند؛ لذا نيروي اينرسي ناشي از زلزله بر آن ها در مركز جرم آن ها تأثير داده مي شود. اين نيرو از ضرب جرم سازه در شتاب اصلاح شده در قالب ضريب لرزه بدست مي آيد.
در مورد بعضي از سازه هاي نگهدارنده و ذخيره اي نظير مخازن، نيروي اينرسي حاصل از اثر زلزله بر جرم محتوي به صورت استاتيكي يا ديناميكي، حسب نوع روش تحليل و مدل رياضي آن در محل مربوطه ملحوظ گرديده و يا توزيع مي شود.

در مورد معدود سازه هايي كه نيمه مدفون هستند، حسب روش تحليل مورد استفاده و مدل رياضي آن (قسمت هاي آزاد، مقيد يا نيمه مقيد) بارگذاري مناسب لرزه اي صورت خواهد پذيرفت.

سازه هاي طويل خطي و شبكه اي، اعم از زيرزميني و روزميني، نسبت به تغيير مكان نسبي تحميل شده حساس هستند. تغيير مكان نسبي وارده تبديل به كرنش و تنش در اين سازه ها مي گردد.

اثر اينرسي در سازه هاي خطي و شبكه اي از روزميني به مدفون كاهش زيادي پيدا مي نمايد زيرا در سازه هاي مدفون رفتار سازه عملاً تحت تأثير رفتار خاك بوده و جرم آن در مقايسه با خاك بسيار ناچيز و قابل اغماض مي باشد.

بارهاي محاسباتي در تجهيزات سامانه هاي آب رساني مي تواند از انواع زير باشد:

- بار مرده ناشي از وزن تجهيز و ملحقات آن

-وزن ناشي از مواد داخلي بعضي تجهيزات

-فشار داخلي محتوي (به ويژه در محفظه ها، مخازن، لوله كشي و خط لوله)

-فشارهاي هيدروستاتيك و هيدروديناميك ناشي از آب

-فشارهاي ناشي از خاك براي مؤلفه هاي مدفون

-بار ناشي از حرارت

-بارهاي جانبي و قائم ناشي از زلزله

-بار باد 

-بار ترافيك

بارهاي ناشي از زلزله روي تجهيزات سامانه هاي آب به طرق زير وارد مي شود:

1- نيروي اينرسي ناشي از جرم تجهيزات كه حركت آنها مقيد در خاك نشده باشد. اين نيرو به طور عمده در سازه هاي هوايي و روزميني ايجاد و محاسبه مي گردد.

2- نيروي ناشي از تغيير مكان خاك بستر كه بر روي سازه هاي مدفون اعمال مي گردد. در اين حالت تغيير مكان خاك در ضريب فنريت بين خاك و سازه ضرب شده و نيروي خود را بر تجهيز اعمال مي نمايد.

3- در بعضي از موارد براي سازه هايي كه در زمين مدفون هستند ولي وضعيت آنها طوري است كه جرم آنها و مواد داخل آنها مي توانند در اثر تكان زمين ايجاد نيروي اينرسي نمايد، هر دو نيروي اينرسي و نيروي ناشي از اثر تغيير شكل خاك بستر بر روي تجهيز بايد در نظر گرفته شود. 

آثار زلزله بر تجهيزات سامانه آب رساني را مي توان به دو اثر زير تقسيم بندي نموده و محاسبات مربوط به بارگذاري لرزه اي ناشي از هر يك را انجام داد:

1- اثر ديناميكي زلزله ناشي از ارتعاشات زمين (انتشار امواج لرزه اي در خاك) كه حاصل آن سه پاسخ زير مي باشد:

شتاب (براي سازه هاي روزميني و ايستگاهي ايجاد نيروي اينرسي مي نمايد).

- سرعت (در سازه هاي مدفون به ويژه خطوط انتقال و توزيع بيش از شتاب تأثير گذار است).

- جابه جايي (براي كليه سازه ها به ويژه خطوط مدفون باعث آسيب جدي مي گردد).

2- اثر استاتيكي يا مخاطرات ژئوتكنيكي كه تغيير مكان هاي ماندگار در زمين ايجاد مي كنند شامل:

روانگرايي (و گسترش جانبي به ويژه در سواحل درياها و رودخانه ها).

زمين لغزه (در مناطق كوهپايه اي كه شيب آنها تند مي باشد).

گسلش (براي سازه هاي ايستگاهي واقع بر محدوده گسل ها و يا خطوط مدفون گذرنده از آنها).